Hunza camaatı uzun ömürlü olması ilə tanınır, xərçəng və digər xəstəliklərdən azaddır, 100 yaşında ölənlərə isə “cavan ölmüş” deyilir...

Manevr.az Türkiyə mediasına istinadən dünyanın ən maraqlı icmalarından biri olan Hunza türklərinin sirlərini təqdim edir.

Uzun ömürləri ilə tanınan Pakistanın Hunza xalqı təbii qida rasionu, bölgənin təmiz havası, rəqs və idmana maraqları ilə onlar haqqında rəvayətləri təsdiqləyir.

Pakistanın ən şimal hissəsində, Gilgit-Baltistanın 200 kilometrlik Hunza vadisində yaşayan Burusho və Vakhi xalqı 2 min metrdən yuxarı dağlıq bölgələrdə qışın gəlməsi ilə aylarla ölkənin qalan hissəsindən təcrid olunmuş vəziyyətdə yaşayır.

Daha çox tərəvəz və meyvələrdən istifadə edən rayon əhalisi ev keçiləri və qış şəraitinə davamlı dağ keçisi və qoyunlarla cütləşdirilmiş qoyunlar, eləcə də rayonun məşhur mal-qarası olan yak əti ilə qidalanır.

Bu heyvanlardan istehsal edilən təbii məhsullarla yanaşı, rayonun ən məşhur məhsulu ərik və ərik yağıdır. Hunzada bütün yeməklərdə kərə yağı və ərik yağı istifadə edildiyi halda, ərik yeməklərin ayrılmaz bir hissəsini təşkil edir.

Dünyanın 50 ən yüksək zirvəsindən 17-nə ev sahibliyi edən bölgədə Pakistanın xüsusilə qış şəraitində aktiv siyasi gündəmi və dünyada baş verən inkişaflardan uzaq yaşayan insanların təbii qidalarla qidalanması onların çox yaşamasını təmin edir.

Müəllif Sujeş Qopalakrişnan “Hunza xalqı və onların 145 yaşına təsadüf edən qeyri-adi həyatları” adlı məqaləsində Hunza xalqının uzun ömür sürməsinin sirrinin yoxsulluq üzündən yemək olaraq meyvə şirəsi içmələri, tərəvəz yeməkləri olduğunu bildirir və meyvələri qurudaraq və ya çiy yeyərək həftədə bir dəfə oruc tutub bölgədə yaşayırlar. Coğrafi quruluşlarına görə daim idmanda olduqları göstərilir.

Hunzanın kişiləri qocalmalarına baxmayaraq, əkinçilik və heyvandarlıqla məşğul olmağa davam edir, boş vaxtlarında isə donmuş göllərdə və hovuzlarda xokkey oynayırlar. Gündəlik ayaqqabıları ilə xokkey oynayan kişilərlə yanaşı, gənclər və uşaqlar da şiddətli matçlar keçirirlər.

Savadlılıq səviyyəsinin yüzdə 77 olduğu bölgə Pakistanda qızların təhsildə ən yüksək səviyyədə iştirak etdiyi əyalətlərdən biridir.

Hər iki xalqın yerli dilləri Hind-Avropa dil ailəsinin üzvləri olduğundan, Hunza xalqı onların qərb kökləri olduğunu düşünür. Buruşo rəvayətlərinə görə Hunzanın Makedoniyalı İskəndərin Hindistana səfərindən sonra bölgədə qalan bir sərkərdə tərəfindən qurulduğu və Hunza xalqının nəslinin bu sərkərdəyə qədər gedib çıxdığı güman edilir.

İpək Yolunun keçdiyi bu coğrafiyada Orta Asiya xalqları ilə təmasda yaşayan Hunza xalqının bu səbəbdən türklərlə qohum ola biləcəyi də iddia edilir. Buruşolular açıq dərisi və geyimləri ilə diqqəti cəlb edir, xüsusən də Orta Asiya türklərininkinə bənzəyir.

Nigar
Manevr.az