Tramp seçildi, maska rejimi yenə qayıdır?

Son zamanlar viruslarla bağlı yayılan xəbərlər narahatlıq doğurur.
Manevr.az xəbər verir ki, Avropa ölkələrində qripdən ölənlərin sayı 4-ə çatıb. Ölümcül qrip Türkiyə sərhədinə çatıb.
ABŞ-də quş qripi yayılmaqdadır.
Bu kimi yoluxma halları "maska dövrünün" qayıdacağı kimi qiymətləndirilir. Artıq bir sıra ölkələrdə, məsələn Macarıstanda maska taxmaq rəsmi şəkildə tələb olunur.
ABŞ-də keçmiş prezident Donald Trampın siyasi səhnəyə qayıdışı və pandemiyanın yenidən gündəmə gəlməsi cəmiyyət arasında müzakirələrə səbəb olub.
Trampın 2024-cü ildəki seçki kampaniyası ilə bərabər, COVID-19-un yeni variantlarının ortaya çıxması və bəzi bölgələrdə yoluxma hallarının artması diqqət çəkir. Mütəxəssislər pandemiyanın əvvəlki miqyasda olmasa da, müəyyən sahələrdə təsirli ola biləcəyini qeyd edirlər.
Donald Tramp isə pandemiya dövründəki siyasətlərinə görə həm dəstək, həm də tənqid almışdı. Onun yenidən hakimiyyətə gələcəyi halda bu sahədə hansı addımları atacağı sual doğurur. Analitiklər bu iki məsələ arasında birbaşa əlaqə olmasa da, həm siyasi, həm də ictimai təsirlərin bir-birini təsirləndirə biləcəyini düşünürlər.
Qeyd edək ki, koronavirus pandemiyası 2019-cu ilin sonlarında Çinin Uhan şəhərində ortaya çıxan və bütün dünyanı əhatə edən qlobal bir sağlamlıq böhranı olaraq yadda qalıb. COVID-19 adlı bu xəstəliyə SARS-CoV-2 virusu səbəb olub və qısa müddət ərzində milyonlarla insanın həyatına təsir edərək həm ictimai sağlamlıq, həm də qlobal iqtisadiyyat üzərində dərin iz qoyub.
Pandemiyanın ilk mərhələlərində xəstəliyin yayılma sürəti, yoluxma və ölüm halları dünyada fövqəladə vəziyyət elan olunmasına səbəb oldu. Xüsusilə İtaliya, ABŞ, Braziliya, Hindistan və Rusiya kimi ölkələrdə xəstəxanaların dolması, tibbi resursların çatışmazlığı və sosial təcrid tədbirləri həyatın hər sahəsinə təsir etdi. Bununla yanaşı, pandemiya səhiyyə sistemlərinin çatışmazlıqlarını üzə çıxardı və hökumətlərin belə vəziyyətlərə hazırlıq səviyyəsini yenidən nəzərdən keçirməsinə səbəb oldu.
Koronavirus pandemiyası həm də elm və texnologiya sahəsində bir sıra yeniliklərə yol açdı. Qısa müddət ərzində müxtəlif peyvəndlər hazırlandı və genişmiqyaslı vaksinasiya kampaniyaları həyata keçirildi. Pfizer-BioNTech, Moderna və AstraZeneca kimi şirkətlər tərəfindən istehsal olunan peyvəndlər milyonlarla insanın xəstəliyə qarşı müdafiəsini təmin etdi. Bununla yanaşı, peyvənd əleyhinə fikirlər, dezinformasiya və ictimaiyyətin bir hissəsinin tədbirlərə qarşı çıxması pandemiyanın idarə olunmasını çətinləşdirdi.
Pandemiyanın iqtisadi təsirləri də böyük oldu. Bir çox ölkədə karantin tədbirləri iqtisadi fəaliyyəti dayandırdı, iş yerləri bağlandı və işsizlik səviyyəsi artdı. Qlobal təchizat zəncirləri pozuldu, inflyasiya yüksəldi və bir çox sektor, xüsusilə turizm, aviasiya və xidmət sahələri ciddi zərər gördü. Bununla belə, pandemiya zamanı rəqəmsal texnologiyaların və onlayn platformaların geniş yayılması bəzi sahələrdə yeniliklərə səbəb oldu.
Koronavirus pandemiyası həm də cəmiyyətlərdə psixoloji və sosial təsirlər yaratdı. İnsanların təcrid vəziyyətində qalması, ailə üzvlərini itirməsi və gələcək haqqında narahatlıq hissi genişmiqyaslı stres və depressiya hallarına yol açdı. Bu çətinliklər psixoloji dəstək və ictimai həmrəyliyin vacibliyini daha aydın göstərdi.
Pandemiyanın son mərhələlərində virusun müxtəlif variantları - Delta, Omikron və digərləri - yeni dalğaların meydana çıxmasına səbəb oldu. Bu variantlar xəstəliyin daha sürətli yayılmasına, lakin bir çox hallarda daha yüngül simptomlarla müşahidə olunmasına gətirib çıxardı. Lakin pandemiya göstərdi ki, qlobal səhiyyə məsələlərində beynəlxalq əməkdaşlıq və kollektiv tədbirlər vacibdir.
Ümumilikdə, koronavirus pandemiyası dünya tarixində dərin iz buraxan hadisələrdən biri oldu. O, yalnız səhiyyə sahəsini deyil, həm də cəmiyyətlərin, hökumətlərin və fərdlərin böhranlarla necə mübarizə apardığını ortaya qoydu və gələcək üçün dərslər təqdim etdi.milli.az