Xəbər lenti
Vüsal Ağa yaradıcılığında giley orijinalığı və sevgi - Elxas Comərd yazır
Hər bir yaradıcı insanın həyata öz baxışı var. Gördüklərindən, müşahidə etdiklərindən çıxardığı nəticənin öz təsviri var. Ona görədə, eyni mövzuda yazılan yazılarda fərqlilik ortaya çıxır. Çünki, duyğular, düşüncə tərzi, hətda insanın genetik kodundan gələn müsbət və ya mənfi nə varsa, o yazıya istəməsə də təsirini göstərir...
"Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyində ilk gündən, üzvləri arasında Vüsal Ağa kimi tanıdığım şairin, sonrakı günlərdə birliyin qurup paylaşmalarında izlədiyim yaradıcılığı məni bu cür düşünməyə vadar etdi. Böyük intelektual xarakterikə malik bu insanın yaradıcılığında, davranış və söylədiyi fikirlərdə bunları görüb, duyduqca qəlbimdə ona böyük rəğbət yaranmışdı.
"Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyinin yaradılmasının təşəbbüsçüsü, birliyin ərsiyyəyə gətirilməsində danılmaz xidmətləri olan, alim, şair, ictimai xadim Raqif Nazimoğlunun hərdən paytaxta gələndə, birliyin bütün işləri etibar edilərək tapşırılan, həmin işi yüksək səviyyədə görən, hamımızın sevimlisi şair Rəşad Əhmədliyə xəbər edib, şəhərdə yaşayan üzvlərilə bir çay süfrəsi arxasında bir neçə saatlıq məcliş təşkil etdirərdi. Bir dəfə düzənlənən belə məclislərin birində Vüsal Ağada iştirak edirdi. İlk dəfə Vüsal Ağanı orada gördüm. Yaradıcılığından necə tanıyıb xarektirizə etmişdimsə, onda zərrəcə dəyişiklik hiss etmədim. Elə orada ilk an ağlımdan keçirdiyim bu oldu, - doğurdan da, Vüsal Ağaya sevgi göstərməyə dəyərmiş...
Bu görüşümüzdən sonra ona olan rəğbətim həmişə böyük olub.
TANIŞLIQ DOSYESİ: -Vüsal Böyükağa oğlu Ağayev (Vüsal Ağa) 25.05.1983 - cü ildə Sumqayıt şəhərində anadan olub.
General Məhəmməd Əsədov adına Sumqayıt şəhər 20 saylı tam orta məktəbin məzunudur.
Bədən tərbiyə və İdman Akademiyasını bitirib.
Məktəb illərindən şeir yazmağa başlayıb. Şeirləri "Abşeron", "Möhtəşəm Azərbaycan", "Haqqın sədası" qəzetlərində, "Ulduz", "Azərbaycan", "Xəzan", "Azad qələm", "Yurd" "Elay" jurnallarında; "Xarı bülbül", "Mənim Vətənim", "Xocalı harayı və əsirlikdən gələn səs", "Anasız-atasız, dünyam", "Cahana sığmazam", "Ağsu Yazarları", "Yeni Uğur", "Gələcəyə doğru" poeziya antologiyalarında yer alıb. Həmçinin, İraq-Türkmən vilayətinin "Aksu" qəzetində və jurnalında yayımlanıb.
Şahmar Əkbərzadə adına Beynəlxalq Ədəbiyyat Mükafatının laureatıdır.
"Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyi"nin, "Ağsu yazarları" Ədəbi Birliyinin, "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi" İctimai Birliyinin üzvüdür.
Bu gün Vüsal Ağanın yaradıcılığına, Mərziyə Sarvan təşəbbüsünün növbəti qonağlığının paylaşılan - "AY ÜRƏK" - sonuncu şeirindən başlamağım heç də təsadüfi deyil...
Bəlkə də təxminən bir il keçər, bəlkə də çox olar. Doğrusu, - "dualarınız mənimlə olsun, sabah açıq ürək əməliyyatına girəcəm" - sözləri, Vüsal Ağa tanıyanların hamsı kimi mənidə duruxdurdu. Əlbətdə dualarımızı onunla idi. Şükürlər olsun ki, sağ-salamat əməliyyatdan çıxdı, yenə şükürlər olsun ki, bərpa olunub, bu gün bizimlə bir sırada cəsarətlə, - YAŞA, AZƏRBAYCANIM!
Tarix yazdı igidlər,
Düşmənə dağ çəkdilər.
Gəldi müsəlləh əsgər
Cuşa Azərbaycanım.
İllərdir ki, bu yuxu,
Şükür ki, bitir axı.
Dəyir düşmənin oxu
daşa, Azərbaycanım!
Yaşa Azərbaycan! - deyir.
Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Vüsal Ağa yaradıcılığında, bütün yaradıcı insanlarda olduğu kimi, özünəməxsusluq çox gözəl görsənir. Onun baxışı, duyğusu, hissi, onun xarakterizə etməsinin hamsının kökündə özünəməxsusluğ görünür. Sadəcə fikirlərimi bildirmək istəyəcəyim, - "AY ÜRƏK" şeirindəki, yuxarıda söylədiyim nüanslara toxunacam.
"İnsan nə edirsə özü - özünə edir" - deyiminin Vüsal Ağanın, ümumiyyətlə insan xislətinə yad olmayan düşüncə deyil. Həmişə, Tanrının təmənnasız bizə bəxş etdiyi istənilən bədən orqan üzvlərimizin qeydinə qalmayıb, sonradan yaranan narahatçılıqda, onları günahkar tutmağımız hamımızın insan olaraq xilsıtində var. Vüsal Ağa da, birbaşa ürəyi günahlandırması dediklərimə bir sübutdur. Görək, Vüsal Ağa özünün, bəlkədə illərnən qeydinə qalmadığı ürəyini necə "günahlandırır".
Niyə inciyirsən, incik gəzirsən,
Axı neyləmişəm, de, nə, ay ürək?
Hər nə eləmisən, sən eləmisən,
Günahkar mənəmmi yenə, ay ürək?
Mən, yuxarıda söylədiyim, insan xislətinə yad olmayan xüsusiyyətləri bir daha təkrarlanmayaraq, cəsarətlə Vüsal Ağaya deyə bilərəm : - bəli, günahkar sənsən, sonrakı misraların da etdiyin rəhimsizliyin, insafsızlığına sonda dözmədi, odlara yazdığın ürək.
Odlara yaxdığın bəs deyil canı,
Başıma dar etdin bu gen dünyanı.
Söylə rəhmin hanı, insafın hanı,
Nə qan uddurursan mənə, ay ürək?
Heç də, özünün ürəyinə etdiyin zülümü gəl ürəyin ayağına yazmayaq. Onu qınamayaq. Bizik axı onu elədən - beləyə sürüyən...?
Sürüdün elədən-beləyə məni,
Saldın min qıfıllı tələyə məni;
Eşqin caynağında, fələyə məni
Qaldırdın, nə deyim sənə, ay ürək?
Hə, istər-istəməz hamı kimi şairlə burada razılaşıb, deyə bilərəm. Ürəyin bir günahı var, - sevmək...
Ürəyin sevib, sahibini əsir etdiyi - sevgi...
Gah borana saldın, gah qara saldın,
Yolumu tilsimli dağlara saldın.
Yar deyib, sinəmə yüz yara saldın,
Neyləsin yaralı sinə, ay ürək?
Yenə də, ürəyimdən şairi qınamaq keçdi. Ürək sənə dözür, sən ürəyə yox.
Neyləyim, neyləsən dözəsiyəm mən,
Ölüncə arxanca gəzəsiyəm mən;
Demə ki, yorulub, bezəsiyəm mən,
Qurbanam bu qara günə, ay ürək!
Bütün qınaq dolu bu gözəlliyin içində bir duyğunu sevə-sevə yazmaq niyyətindəyəm. Şairin mükəmməlliyi də odur ki, fikirini hansı formada deyirsə, desin, sadəcə oxucusunun ürəyincə olsun, ruhunu oxşasın. Şairin, "AY ÜRƏK" şeirinə yanaşmam bir insanı düşüncəsi ilə qınaqla olsada, poetik çalarlarla təsvir çox orjinal təsvirdə görünür. Mən burada, öz insani yanaşmamı qoydum, şair yaradıcılığının yanaşmasını isə Vüsal Ağa çox gözəl poetik dillə çatdırıb.
Şairin bütün şeirlərində mövzu rəngarəngliyi, fikir cizgilərinin təsviri, bənzətmələri, bütün bunların lokanik çatdırılması, oxucu ruhunda yaratdığı rahatlığı özünü açıq göstərir. Onun, - "QADİN" - şeiri də bu qəbildəndir.
Qadın da hardasa şeir kimidir,
Gözəl misraları, hecaları var.
Hərdən məftun edən sehr kimidir,
Hərdən də içində acıları var.
Necə də gözəl, necə də cilalanmış fikir düzümü. Oxucunu düşündürən obrazlı ifadə...
Baxar ürəyinin gözüylə qadın,
Görər ürəyindən gəlib keçəni.
Yüz fikir gətirər özüylə qadın,
Şeir tək yatmağa qoymaz gecəni.
Bax, bu, şair istedadın təzahürüdür. Onun duyğu gözünün oyaqlığıdı.
Elə bil ruhuna hopar qəflətən,
İlham pərisidir gəlib, bəlkə də.
İncitsən, ömründən qopar qəflətən,
Görərsən ruhun da ölüb, bəlkə də.
Hər şairin istedadı onun fikirlərinin necə izah etməsindən görünər. Vüsal Ağa istedadının görünən cəhəti gözəl duyum, onun orjinal, düşündürücü təsviri deməkdir.
Qadın nəfəsində yatır söz ruhu,
Ən gözəl təşbehdir qadının səsi.
Bəlkə, qadınlardır sözün Allahı,
Bəlkə, qadınlardır sözün qibləsi.
Bunlar "bəlkə" - yox, bir həqiqətdir, Vüsal Ağa duyğusundan süzülüb gəlir. Düyğusundan qəlbinə hopan, oradan süzülüb Vüsal Ağa qələmindən çıxan daha iki şeirini oxucu ixtiyarına verməklə, onun məni də məftun edən yaradıcılığı haqqında fikirlərimə burada nöqtə qoyuram.
DARIXANDA
Dilim istər acı dada,
Gəlir mənə bəla, qada.
Xatirələr düşür yada,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Dünyam tamam başqalaşır,
Canım özümə yadlaşır.
Sevinc məndən uzaqlaşır,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Düşündükcə rəngim solur,
Qəlbimə qəm, qüssə dolur.
Hər sözüm bir şeir olur,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Dərd əlindən yanır üzüm,
Nurdan düşür, görmür gözüm.
Nə gecəm var, nə gündüzüm,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Alovlanıb od oluram,
Dərd səpən fəryad oluram.
Özümə də yad oluram,
Sənsiz qalıb darıxanda.
SİZSİNİZ
Bu boran ömrümün, xəzan ömrümün,
Al-əlvan çiçəyi-gülü sizsiniz.
İllərin selində talan ömrümün
Ən şəffaf, ən təmiz seli
sizsiniz.
Bu gözəl eşqimin nübarı, dadı,
Qəlbimdə közərən ocağı, odu,
Bu dadsız ömrümə gələn eşq adı,
Könül kamanımın teli sizsiniz.
Quruyub sizinlə qəmli göz yaşım,
Huzurla doludu sevdalı başım.
Qiymətlim, mirvarim, ləlim, daş-qaşım...
Bəxtimin cövhəri, ləli sizsiniz.
Könlünüz pak, təmiz sulardan duru,
Saf təmiz qoruyun əhti, qüruru!
Qəlbimin sevinci, gözümün nuru!
Vüsalın ağzında dili sizsiniz!
Şairin bütün şeirləri bu cür oxunaqlı, düşündürücüdür. Ona bu yolda uğurlar diləyib, ürəyi qorumaq, daha ona zülüm edib, sonra da günahı onda görmək arzulamıram. Ona daimi yanında ola biləcək, bir-birin başa düşəcək ürək sağlamlığı arzulayıram.
Böyük sevgi və səmimiyyətlə,
Elxas Comərd,
"İti Qələm" Respublika Ədəbi Birliyinin
və "Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyinin üzvü.
"Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyində ilk gündən, üzvləri arasında Vüsal Ağa kimi tanıdığım şairin, sonrakı günlərdə birliyin qurup paylaşmalarında izlədiyim yaradıcılığı məni bu cür düşünməyə vadar etdi. Böyük intelektual xarakterikə malik bu insanın yaradıcılığında, davranış və söylədiyi fikirlərdə bunları görüb, duyduqca qəlbimdə ona böyük rəğbət yaranmışdı.
"Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyinin yaradılmasının təşəbbüsçüsü, birliyin ərsiyyəyə gətirilməsində danılmaz xidmətləri olan, alim, şair, ictimai xadim Raqif Nazimoğlunun hərdən paytaxta gələndə, birliyin bütün işləri etibar edilərək tapşırılan, həmin işi yüksək səviyyədə görən, hamımızın sevimlisi şair Rəşad Əhmədliyə xəbər edib, şəhərdə yaşayan üzvlərilə bir çay süfrəsi arxasında bir neçə saatlıq məcliş təşkil etdirərdi. Bir dəfə düzənlənən belə məclislərin birində Vüsal Ağada iştirak edirdi. İlk dəfə Vüsal Ağanı orada gördüm. Yaradıcılığından necə tanıyıb xarektirizə etmişdimsə, onda zərrəcə dəyişiklik hiss etmədim. Elə orada ilk an ağlımdan keçirdiyim bu oldu, - doğurdan da, Vüsal Ağaya sevgi göstərməyə dəyərmiş...
Bu görüşümüzdən sonra ona olan rəğbətim həmişə böyük olub.
TANIŞLIQ DOSYESİ: -Vüsal Böyükağa oğlu Ağayev (Vüsal Ağa) 25.05.1983 - cü ildə Sumqayıt şəhərində anadan olub.
General Məhəmməd Əsədov adına Sumqayıt şəhər 20 saylı tam orta məktəbin məzunudur.
Bədən tərbiyə və İdman Akademiyasını bitirib.
Məktəb illərindən şeir yazmağa başlayıb. Şeirləri "Abşeron", "Möhtəşəm Azərbaycan", "Haqqın sədası" qəzetlərində, "Ulduz", "Azərbaycan", "Xəzan", "Azad qələm", "Yurd" "Elay" jurnallarında; "Xarı bülbül", "Mənim Vətənim", "Xocalı harayı və əsirlikdən gələn səs", "Anasız-atasız, dünyam", "Cahana sığmazam", "Ağsu Yazarları", "Yeni Uğur", "Gələcəyə doğru" poeziya antologiyalarında yer alıb. Həmçinin, İraq-Türkmən vilayətinin "Aksu" qəzetində və jurnalında yayımlanıb.
Şahmar Əkbərzadə adına Beynəlxalq Ədəbiyyat Mükafatının laureatıdır.
"Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyi"nin, "Ağsu yazarları" Ədəbi Birliyinin, "Mirvarid Dilbazi Poeziya Məclisi" İctimai Birliyinin üzvüdür.
Bu gün Vüsal Ağanın yaradıcılığına, Mərziyə Sarvan təşəbbüsünün növbəti qonağlığının paylaşılan - "AY ÜRƏK" - sonuncu şeirindən başlamağım heç də təsadüfi deyil...
Bəlkə də təxminən bir il keçər, bəlkə də çox olar. Doğrusu, - "dualarınız mənimlə olsun, sabah açıq ürək əməliyyatına girəcəm" - sözləri, Vüsal Ağa tanıyanların hamsı kimi mənidə duruxdurdu. Əlbətdə dualarımızı onunla idi. Şükürlər olsun ki, sağ-salamat əməliyyatdan çıxdı, yenə şükürlər olsun ki, bərpa olunub, bu gün bizimlə bir sırada cəsarətlə, - YAŞA, AZƏRBAYCANIM!
Tarix yazdı igidlər,
Düşmənə dağ çəkdilər.
Gəldi müsəlləh əsgər
Cuşa Azərbaycanım.
İllərdir ki, bu yuxu,
Şükür ki, bitir axı.
Dəyir düşmənin oxu
daşa, Azərbaycanım!
Yaşa Azərbaycan! - deyir.
Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, Vüsal Ağa yaradıcılığında, bütün yaradıcı insanlarda olduğu kimi, özünəməxsusluq çox gözəl görsənir. Onun baxışı, duyğusu, hissi, onun xarakterizə etməsinin hamsının kökündə özünəməxsusluğ görünür. Sadəcə fikirlərimi bildirmək istəyəcəyim, - "AY ÜRƏK" şeirindəki, yuxarıda söylədiyim nüanslara toxunacam.
"İnsan nə edirsə özü - özünə edir" - deyiminin Vüsal Ağanın, ümumiyyətlə insan xislətinə yad olmayan düşüncə deyil. Həmişə, Tanrının təmənnasız bizə bəxş etdiyi istənilən bədən orqan üzvlərimizin qeydinə qalmayıb, sonradan yaranan narahatçılıqda, onları günahkar tutmağımız hamımızın insan olaraq xilsıtində var. Vüsal Ağa da, birbaşa ürəyi günahlandırması dediklərimə bir sübutdur. Görək, Vüsal Ağa özünün, bəlkədə illərnən qeydinə qalmadığı ürəyini necə "günahlandırır".
Niyə inciyirsən, incik gəzirsən,
Axı neyləmişəm, de, nə, ay ürək?
Hər nə eləmisən, sən eləmisən,
Günahkar mənəmmi yenə, ay ürək?
Mən, yuxarıda söylədiyim, insan xislətinə yad olmayan xüsusiyyətləri bir daha təkrarlanmayaraq, cəsarətlə Vüsal Ağaya deyə bilərəm : - bəli, günahkar sənsən, sonrakı misraların da etdiyin rəhimsizliyin, insafsızlığına sonda dözmədi, odlara yazdığın ürək.
Odlara yaxdığın bəs deyil canı,
Başıma dar etdin bu gen dünyanı.
Söylə rəhmin hanı, insafın hanı,
Nə qan uddurursan mənə, ay ürək?
Heç də, özünün ürəyinə etdiyin zülümü gəl ürəyin ayağına yazmayaq. Onu qınamayaq. Bizik axı onu elədən - beləyə sürüyən...?
Sürüdün elədən-beləyə məni,
Saldın min qıfıllı tələyə məni;
Eşqin caynağında, fələyə məni
Qaldırdın, nə deyim sənə, ay ürək?
Hə, istər-istəməz hamı kimi şairlə burada razılaşıb, deyə bilərəm. Ürəyin bir günahı var, - sevmək...
Ürəyin sevib, sahibini əsir etdiyi - sevgi...
Gah borana saldın, gah qara saldın,
Yolumu tilsimli dağlara saldın.
Yar deyib, sinəmə yüz yara saldın,
Neyləsin yaralı sinə, ay ürək?
Yenə də, ürəyimdən şairi qınamaq keçdi. Ürək sənə dözür, sən ürəyə yox.
Neyləyim, neyləsən dözəsiyəm mən,
Ölüncə arxanca gəzəsiyəm mən;
Demə ki, yorulub, bezəsiyəm mən,
Qurbanam bu qara günə, ay ürək!
Bütün qınaq dolu bu gözəlliyin içində bir duyğunu sevə-sevə yazmaq niyyətindəyəm. Şairin mükəmməlliyi də odur ki, fikirini hansı formada deyirsə, desin, sadəcə oxucusunun ürəyincə olsun, ruhunu oxşasın. Şairin, "AY ÜRƏK" şeirinə yanaşmam bir insanı düşüncəsi ilə qınaqla olsada, poetik çalarlarla təsvir çox orjinal təsvirdə görünür. Mən burada, öz insani yanaşmamı qoydum, şair yaradıcılığının yanaşmasını isə Vüsal Ağa çox gözəl poetik dillə çatdırıb.
Şairin bütün şeirlərində mövzu rəngarəngliyi, fikir cizgilərinin təsviri, bənzətmələri, bütün bunların lokanik çatdırılması, oxucu ruhunda yaratdığı rahatlığı özünü açıq göstərir. Onun, - "QADİN" - şeiri də bu qəbildəndir.
Qadın da hardasa şeir kimidir,
Gözəl misraları, hecaları var.
Hərdən məftun edən sehr kimidir,
Hərdən də içində acıları var.
Necə də gözəl, necə də cilalanmış fikir düzümü. Oxucunu düşündürən obrazlı ifadə...
Baxar ürəyinin gözüylə qadın,
Görər ürəyindən gəlib keçəni.
Yüz fikir gətirər özüylə qadın,
Şeir tək yatmağa qoymaz gecəni.
Bax, bu, şair istedadın təzahürüdür. Onun duyğu gözünün oyaqlığıdı.
Elə bil ruhuna hopar qəflətən,
İlham pərisidir gəlib, bəlkə də.
İncitsən, ömründən qopar qəflətən,
Görərsən ruhun da ölüb, bəlkə də.
Hər şairin istedadı onun fikirlərinin necə izah etməsindən görünər. Vüsal Ağa istedadının görünən cəhəti gözəl duyum, onun orjinal, düşündürücü təsviri deməkdir.
Qadın nəfəsində yatır söz ruhu,
Ən gözəl təşbehdir qadının səsi.
Bəlkə, qadınlardır sözün Allahı,
Bəlkə, qadınlardır sözün qibləsi.
Bunlar "bəlkə" - yox, bir həqiqətdir, Vüsal Ağa duyğusundan süzülüb gəlir. Düyğusundan qəlbinə hopan, oradan süzülüb Vüsal Ağa qələmindən çıxan daha iki şeirini oxucu ixtiyarına verməklə, onun məni də məftun edən yaradıcılığı haqqında fikirlərimə burada nöqtə qoyuram.
DARIXANDA
Dilim istər acı dada,
Gəlir mənə bəla, qada.
Xatirələr düşür yada,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Dünyam tamam başqalaşır,
Canım özümə yadlaşır.
Sevinc məndən uzaqlaşır,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Düşündükcə rəngim solur,
Qəlbimə qəm, qüssə dolur.
Hər sözüm bir şeir olur,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Dərd əlindən yanır üzüm,
Nurdan düşür, görmür gözüm.
Nə gecəm var, nə gündüzüm,
Sənsiz qalıb darıxanda.
Alovlanıb od oluram,
Dərd səpən fəryad oluram.
Özümə də yad oluram,
Sənsiz qalıb darıxanda.
SİZSİNİZ
Bu boran ömrümün, xəzan ömrümün,
Al-əlvan çiçəyi-gülü sizsiniz.
İllərin selində talan ömrümün
Ən şəffaf, ən təmiz seli
sizsiniz.
Bu gözəl eşqimin nübarı, dadı,
Qəlbimdə közərən ocağı, odu,
Bu dadsız ömrümə gələn eşq adı,
Könül kamanımın teli sizsiniz.
Quruyub sizinlə qəmli göz yaşım,
Huzurla doludu sevdalı başım.
Qiymətlim, mirvarim, ləlim, daş-qaşım...
Bəxtimin cövhəri, ləli sizsiniz.
Könlünüz pak, təmiz sulardan duru,
Saf təmiz qoruyun əhti, qüruru!
Qəlbimin sevinci, gözümün nuru!
Vüsalın ağzında dili sizsiniz!
Şairin bütün şeirləri bu cür oxunaqlı, düşündürücüdür. Ona bu yolda uğurlar diləyib, ürəyi qorumaq, daha ona zülüm edib, sonra da günahı onda görmək arzulamıram. Ona daimi yanında ola biləcək, bir-birin başa düşəcək ürək sağlamlığı arzulayıram.
Böyük sevgi və səmimiyyətlə,
Elxas Comərd,
"İti Qələm" Respublika Ədəbi Birliyinin
və "Ağsu Yazarları" Ədəbi Birliyinin üzvü.
Xəbəri paylaş
Çox oxunanlar
Son yüklənənlər
Axtarış
Reklam
İqtisadiyyat
Şou-biznes
Yazarlar
Sevinc QƏRİB
KƏRAMƏT
KƏRAMƏT
Emil Rasimoğlu
KƏRAMƏT
Aydın Canıyev
Aydan Ay
Sorğu
Portalımızı dəyərləndirin.
Çox oxunanlar