Laçının Oğuldərə kənd sakinləri 29 illik həsrətdən sonra doğma yurdlarına gediblər.

Manevr.az-ın məlumatına görə, "report”un Laçına ezam olunmuş əməkdaşı xəbər verir ki, onlar torpaqlarımızın erməni işğalından azad edilməsindən sonra ilk dəfə Laçın ərazisinə ayaq basıblar.

Belə ki, Birinci Qarabağ müharibəsinin veteranı, 54 gün erməni mühasirəsində qalmış mərhum Əli Əliyevin ailə üzvləri – həyat yoldaşı Zeynəb Əliyeva, qızı Turac Əliyeva, oğlanları İmdad Əlizdə, Babək Əliyev və Mirzə Əliyev uzun illərdən sonra doğulub boya-başa çatdıqları Oğuldərə kəndinə gediblər.

Həmin şəxslərin səfəri 19 nəfərin 54 gün davam edən mühasirə həyatından bəhs edən sənədli filmin çəkilişi çərçivəsində baş tutub.

Səfər zamanı doğma kəndlərinə, ata yurdlarına qovuşan yerli sakinlər evlərinin giriş hissəsində göz yaşlarını saxlaya bilməyib.

Oğuldərə kəndi 1993-cü ildə mart ayının 31-də Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilib. Düşmən işğal dövründə digər yaşayış məntəqələrimiz kimi, Oğuldərə kəndini də viran qoyub. Ermənilər daşı-daş üstündə qoymayıb, evləri dağıdaraq yandırıblar.

Hazırda kəndin yaylaqlarına arıçılıq və qoyunçuluq təsərrüfatları köçürülüb. Oğuldərədə həyat yenidən canlanır.

Zeynəb Əliyeva deyib ki, Oğuldərə kəndini ilk dəfə 1992-ci ildə tərk edib:

"Düzdür, hər şeyimizi buradan çıxartdıq. Sonra mərhum Əli müəllim "geri – evimə qayıdıram” dedi. Heç kəsin evinə getməyi qəbul etmədi. Narazılıq etdim, lakin razılaşmadı. Həmin ilin oktyabr ayının 1-də müvəqqəti qaldığımız Ömər aşırımından kəndimizə qayıtdıq. Mart ayının 30-da elan olundu ki, Kəlbəcəri ermənilər işğal edib. Hər yerin yolu bağlandı və biz mühasirədə qaldıq. Maşınların biri ilə oğlum Mirzə, Xıdır, qızlarım Turac və Rəhiməni yola saldıq. İmdad, Babək və mən isə kəndi piyada tərk etmək məcburiyyətində qaldıq. Mən yolda gedəndə çox əziyyətlər çəkdim. Ayaqlarım şişdi. Yeridikcə ayaqlarımdan qan gəlirdi. Soyuq havada Ömər aşırımını çətinliklə aşaraq xilas olduq”.

"Yolla gedən zaman qorxurdum ki, birdən ermənilər tərəfindən girov götürülərəm. Uşaqlarımdan çox narahat idim. Geridə qalanda uşaqlarım məni gözləyirdi. Lakin onlara deyirdim ki, tez getsinlər, birdən hamımız birlikdə düşmənə girov düşərik. Ömər aşırımını enəndən sonra isə bizi qardaşım qarşıladı. Sonra onların evinə getdik. Hər şeyimiz kənddə qaldı, özümüzlə heç nə aparmadıq, yalnız tək canımızı götürüb xilas olduq. Həyat yoldaşım Əli Əliyev isə kənddən çıxmadı və 54 gün erməni mühasirəsində qaldı. Burada yaxşı evimiz, mal-qaramız, atımız vardı. Hamısı düşmənə qaldı. Burada çox əziyyət çəkmişdik, lakin bizə qismət olmadı. İndi bura gəldik, lakin Əli Əliyev aramızda yoxdur. İnanıram ki, indi onun ruhu şaddır”, - Z.Əliyeva vurğulayıb.

Babək Əlizadə söyləyib ki, doğma yurdundan məcburi köçkün düşəndə onun 11 yaşı olub. O, 29 ildən sonra ata evinə qayıtdığı üçün çox sevinclidir:

"Təbii ki, insan bəzən hisslərini ifadə edə bilmir, söz tapmaqda çətinlik çəkir. Ancaq sevincimizin həddi-hüdudu yoxdur. Burada uşaqlıq xatirələrim yadıma düşür. Hazırda özümü kənddən çıxdığım dövrdəki – 11 yaşlı yeniyetmə kimi hiss edirəm. Həmin hissləri yaşayıram. Elə bilirəm ki, həmin dövrdəki Babəkəm. Bu kəndin hər qarışı mənim üçün əzizdir, doğmadır. Amma çox təəssüflər olsun ki, bu günləri atam görmədi. Uşaqlığım bu kənddə qalıb. Burada uşaqlarla yığılıb cürbəcür oyunlar oynayardıq. Kənddə hər fəsilin öz gözəlliyi var”.

Turac Əliyeva bildirib ki, Oğuldərə kəndinə 29 ildən sonra gəlmək onun üçün bir yuxudur:

"Elə bilirəm ki, indi sanki bir yuxu görürəm. İnanmazdım ki, 29 ildən sonra doğma yurduma, evimə qayıdam. Bu gün burada qapı-bacamızı təmizlədik, ocağımızı qaladıq, yeməyimizi hazırladıq, samovarımıza köz salıb çayımızı dəmlədik. Uşaqlıq illərində burada oynadığımız əraziləri indi bir-bir gəzdik, dağıdılmış yerlərə baş çəkdik. Yandırılmış evimizi bu vəziyyətdə görmək də bizim üçün xoşdur. Çünki illər sonra evimizə qovuşduq. Nə zamansa bura gələcəyimizi belə düşünmürdük. Düzdür, biz ümidlə yaşayırdıq. Bu gün bunları görmək başqa hissdir. Allah bütün şəhidlərimizə rəhmət eləsin, qazilərimizə isə şəfa versin. Hazırda onların sayəsində doğma kəndimizə gəlmişik”.

İmdad Əlizadə bildirib ki, kənd Ermənistan silahlı qüvvələrinin işğalından sonra tamami ilə dağıdılıb:

"Mən 29 il 3 ay 15 gündən sonra birinci dəfədir ki, doğma yurda - Laçının Oğuldərə kəndinə gəldim. Gördüyünüz bu xarabalıqda vaxtı ilə abad kəndin evləri olub. Düşmənin viranəyə çevirdiyi bu ərazidə insanlar sakitcə öz həyatlarını yaşayırdı. Kəndin təbiəti çox gözəldir. Oğuldərə təbiətcə yaxşı yerdə yerləşir. Sakinlər gündəlik qayğıları ilə məğul olurdular. Biz bir göz qırpımında buradan didərgin düşdük. Hazırda kəndin adamları yavaş-yavaş bura gəlirlər. İcazə verildiyi çərçivədə təsərrüfatlarını bura köçürüblər. Bizim ev hazırda dayandığımız ərazinin aşağı hissəsində yerləşir. Burada uzun illər yaşayış olmadığına görə ərazilərdə ağaclar, kol-kos bitib, yol-iz isə itibdir. Məktəbimiz qarşı tərəfdədir. Hələ 1992-ci ildə düşmən bu kəndə gələndə ilk yandırdıqları yerlərdən biri məktəbimiz olub. Təbii ki, evimizdən bir əsər-əlamət qalmayıb, düşmən buranı dağıdaraq yandırıb. Lakin yenə də bura mənim üçün müqəddəsdir”.

İ.Əlizadə deyib ki, vaxtı ilə yaşadığı iki mərtəbəli evi Birinci Qarabağ müharibəsinin veteranı, mərhum atası Əli Əliyev öz müəllim maaşı ilə tikib:

"O, burada çox əziyyətlər çəkib. Atam evimizi hissə-hissə tikirdi”.

Qeyd edək ki, bir neçə gün əvvəl 1993-cü il martın 31-dən mayın 23-dək 54 gün erməni mühasirəsində qalmış şəxslərdən bir qrupu Kəlbəcər və Laçın rayonlarına səfər edib. Onlar 29 il əvvəl hadisələrin baş verdiyi ərazilərə baş çəkiblər.

19 nəfərin 54 gün davam edən mühasirə həyatından bəhs edən sənədli film çəkilir. "Global Media Group”un dəstəyi ilə lentə alınan "Parabüzən” adlı ekran əsərinin ssenari müəllifi "Azərbaycan Jurnalistlər Şəbəkəsi” İctimai Birliyinin sədri Ayaz Mirzəyevdir. Sənədli film tezliklə geniş ictimaiyyətə təqdim olunacaq.

Xatırladaq ki, müharibədə qalmış şəxslərdən biri olan Ə.Əliyev əzablı günlərdən bəhs edən "54 gün erməni mühasirəsində" kitabını yazıb. O, 2017-ci ilin iyul ayının 2-də vəfat edib.