İranın tanınmış alimlərindən olan və bütün “yaradıcılığı” Azərbaycana qarşı yönələn Ehsan Müvəhhedianın Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunun rus sülhməramlıların müvəqqəti nəzarətində olan hissəsində separatçı-terrorçu fəaliyyətini davam etdirməyə çalışan Ruben Vardanyanla geniş müsahibəsi dərc olunub.
Manevr.az axar.az-a istinadən xəbər verir ki, müsahibədə Müvəhhedianın Azərbaycana qarşı ənənəvi kəskin mövqeyi, ölkəmizi aşağılayan və ərazi bütövlüyümüzü şübhə altına alan yanaşması və istiqamətləndirici-təxribatçı suallara “cavab axtarması” bizim üçün artıq təəccüblü deyil.
Amma müsahibədə diqqət çəkən nüanslar var:
1. Vardanyan müsahibədə bildirir ki, “bu gün Laçın yolunun bağlanmasının 55-ci günüdür”.
Müsahibə İranın nüfuzlu ”Şərq” qəzetində bazar ertəsi – yəni Laçın yolunda keçirilən aksiyanın 64-cü günündə dərc edilib. Belə məlum olur ki, müsahibə tam 9 gün gecikdirilib. Niyə Vardanyanla götürülən müsahibə 9 gün gecikmə ilə dərc edilməlidir?
2. “Şərq” qəzetində dərc edildikdən sonra xüsusi xidmət orqanlarının nəzarətində Azərbaycana qarşı aktiv təbliğat aparan “Azariha” da daxil olmaqla, İranın 10-dan çox saytı bu müsahibəni tirajlayıb. Ancaq cəmi bir gündən sonra “Şərq” qəzeti də daxil olmaqla, bütün saytlardan silinib. Yalnız “diqqətdən kənarda qalan” bir saytda müsahibə hələ də qalmaqdadır.
Maraqlıdır, 9 gün gecikdiriləndən sonra dərc edilən müsahibə bir günün içində bütün saytlardan hansı tapşırıq əsasında silinib? Bu silinmənin səbəbi nədir?
Bu suallara cavab verməyə çalışaq:
Vardanyan “Laçın yolunun bağlanmasının 55-ci günündən” danışırsa, müsahibə 4 fevralda alınıb. Vardanyanın isə Xankəndidən Moskvaya gizli yolla getməsi barədə xəbər 8 fevralda yayılmışdı, geri qayıtması 14 fevralda üzə çıxdı.
Vardanyan bu müsahibədən 2-3 gün sonra Xankəndidən çıxmışdı. Həmin müddətdə müsahibənin dərc edilməməsinin səbəbi:
- Müvəhhedian Xankəndidə olub və orada müşahidələr aparıb, məlumatlar toplayıb, həm də Vardanyanla görüşüb. Mümkündür ki, Ehsan Müvəhhedian Vardanyanla birgə Xankəndidən çıxıb, Vardanyanla söhbətini isə Rubenin Xankəndiyə qayıtdığı günə qədər ləngidib.
- Müsahibə götürülərkən (və yaxud Vardanyanla söhbət edərkən) Vardanyan Moskvaya gedəcəyini deyib, Müvəhhedian da onun Rusiyadan qayıdıb-qayıtmayacağı aydınlaşana qədər söhbəti tirajlamağı təxirə salıb. Yəni müsahibənin dərhal ardından Rubenin qaçdığı və geri qayıtmadığı təsdiqlənərdisə, Müvəhhedianın “təmtəraqlı mübarizə haqda” balladasının erməni-fars əfsanəsi olduğu hər kəsə bəlli olardı.
O ki qaldı müsahibənin bütün İran saytlarından silinməsinə, burda bəzi informasiyaların müəllifi və İranın xüsusi əməliyyatını ələ verməsindən ehtiyat edildiyi ehtimalı güclüdür:
- Müvəhhedian jurnalist deyil, alimdir, onun “müsahibə janrına” müraciət etməsi, həm də Vardanyandan açıqlama alması maraq doğurur. Niyə Vardanyandan hansısa jurnalist yox, Azərbaycana qarşı aqressiv mövqeyi ilə seçilən iranlı alim, beynəlxalq əlaqələr üzrə ekspert, Əllamə Təbatəbai Universitetinin müəllimi olan Müvəhhedian müsahibə alıb?
Onun qəfildən Tehrandan Vardanyana telefon açması və müsahibə alması qətiyyən inandırıcı deyil. Alim, diplomat Müvəhhedian məhz Xankəndidə Vardanyanla üzbəüz həmsöhbət olub.
Bu iddiamızı gücləndirən daha bir sübut: Müvəhhedian vaxtaşırı olaraq Azərbaycana qarşı açıqlama və yazılarla çıxış edir. Onun bu müsahibədən öncəki yazısı 28 yanvar 2023-cü ildə “Diplomasi İrani” saytında yayımlanıb (Müvəhhedian həm də bu saytın yazarıdır): məqalə Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror hücumu ilə bağlı İranın gülünc versiyası və Azərbaycana qarşı ittihamlardan ibarətdir. 13 fevrala - Vardanyanla müsahibənin dərc olunduğu tarixə qədər Müvəhhedianın nə yazarı olduğu saytda, nə də digər media qurumlarında yazısı və müsahibəsi yoxdur. Bu, onun həmin tarixlər arasında İranda olmadığı, Xankəndiyə getdiyi və separatçılarla qapalı görüşlər keçirdiyi təəssüratı yaradır.
Və nəhayət, cavabı özündə olan daha bir sual da var: Müvəhhedian niyə müsahibəni İran hökumətinə birbaşa bağlı olan, ölkənin xarici siyasətini əks etdirən “Diplomasi İrani”də deyil, islahatçılara bağlı “Şərq”də dərc etdirməli idi?

Manevr.az