Rusiyanın Ukrayna sərhədləri boyu qoşun cəmləşdirdiyi və hər an irimiqyaslı hərbi müdaxiləyə qərar verə biləcəyi indiki gərgin günlərdə Almaniyanın Hərbi Dəniz Qüvvələrinin komandanı, vitse-admiral Kay-Ahim Şyonbax qalmaqallı bəyanat verib.
Qərbin Rusiyaya qarşı Moskvanın guya Ukraynada sabitliyi pozmağı planlaşdıra biləcəyi ilə bağlı ittihamlarına gəlincə, admiral bunun "cəfəngiyyat" olduğunu bildirib. "Hindistan və Almaniyanın ÇXR ilə qarşı-qarşıya gəlməsi üçün Rusiyaya ehtiyacı var" deyən Şyonbax Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Qərbdən “bərabər səviyyədə hörmət” istədiyini və ona (Putinə - red.) onun tələb etdiyi hörməti verməyin asan olduğunu, buna layiq olduğunu qeyd edib.
Şyonbaxın bu sözləri ciddi siyasi qalmaqala səbəb olub. O cümlədən rəsmi Kiyev Almaniya Hərbi Dəniz Qüvvələrinin komandanının sözlərinə etiraz edib. Xarici İşlər naziri Dmitri Kuleba bildirib ki, Almaniyanın bəzi vəzifəli şəxslərinin Krımın geri qaytarılmasının mümkün olmadığı barədə bəyanatları, eləcə də rəsmi Berlinin Ukraynaya silah təchizatını əngəlləmək cəhdləri Rusiya təhdidi qarşısında Qərbin birliyini sarsıdır: "Alman tərəfdaşlarımız birliyə zərbə vuran, Vladimir Putini Ukraynaya yeni hücumlara təşviq edən belə sözləri və hərəkətləri dayandırmalıdır".
Almaniyanın özündə də admiralın sözləri etirazla qarşılanıb. Müdafiə naziri Kristina Lambreht təcili olaraq Şyonbaxa zəng vurub, daha sonra Almaniya Silahlı Qüvvələrinin baş müfəttişi Eberhard Tsornla təcili məsləhətləşmələr keçirib. Bundan sonra bəyan edilib ki, deyilənlər vitse-admiralın şəxsi fikirləridir və Almaniya Müdafiə Nazirliyinin mövqeyini əks etdirmir. Bundan başqa Şyonbaxı dediklərinə izahat vermək üçün təcili olaraq Hindistandan geri çağırıblar.
Bunun ardınca admiral Şyonbax elə Hindistandan bəyanatla çıxış edib və Krım haqda dediyi sözlərin yanlış olduğunu bildirib. O bəyan edib ki, belə sözlər işlətməli deyildi və işlətdiyi ifadələr şəxsi mövqeyi olub. Və Şyonbax Almaniyada onunla haqq-hesab çəkilməsini gözləmədən istefa ərizəsini yazıb və Müdafiə naziri Kristina Lambreht dərhal bu istefanı qəbul edib. Müdafiə Nazirliyinin qərarı ilə Şyonbax Hərbi Dəniz Qüvvələrinin eks-komandanı statusunda silahlı qüvvələrdən pensiyaya göndərilib.
Bir çox xarici ekspertlər mövcud vəziyyəti şərh ediblər.
"Mümkündür ki, Vaşinqton Berlinə təzyiq göstərmək və AFR-i Ukraynanı silahla təchiz etməyə məcbur etmək üçün “Şimal axını 2”dən istifadə etməyə çalışacaq" - deyə Valday Beynəlxalq Diskussiya Klubunun İnkişaf və Dəstək Fondunun tədqiqatlar üzrə direktoru Fyodor Lukyanov bildirib.
Bir gün əvvəl Ukrayna Xarici İşlər Nazirliyi Almaniya səfiri Anka Feldhuseni çağırıb və Almaniya hökumətinin Kiyevə müdafiə silahlarının verilməməsi ilə bağlı mövqeyindən dərin məyus olduğunu bildirib. Bundan əvvəl Ukraynanın Xarici İşlər naziri Dmitri Kuleba bildirib ki, Almaniyanın müdafiə silahlarının Ukraynaya ötürülməsinin mümkünsüzlüyü, Krımın qaytarılmasının mənasızlığı və Rusiyanın SWIFT-dən ayrılması barədə tərəddüdlə bağlı son bəyanatları ölkələr arasında münasibətlərin səviyyəsinə uyğun gəlmir. Almaniyanın Müdafiə naziri Lambrecht daha əvvəl bildirmişdi ki, Almaniya Kiyevi dəstəkləyir, lakin silahların tədarükü münaqişənin həllinə kömək etməyəcək.
Almaniya Hərbi Dəniz Qüvvələri komandanının istefasını şərh edən Lukyanov qeyd edib ki, "admiral hərbçilərin ifadə etmək hüququna malik olmadığı siyasi fikrini açıq şəkildə ifadə edib. Ona görə də istefa proqnozlaşdırıla bilərdi".
"İndiyədək ABŞ Prezidenti Co Baydenin administrasiyası Berlinə qarşı hədsiz təzyiqlərdən qaçmağa çalışıb, çünki o, Almaniyanı Avropada əsas tərəfdaş kimi görür. Beləliklə, "Şimal axını 2" üzrə kompromis əldə olunub. Praktik baxımdan, Almaniya Ukraynaya nəsə verəcək, verməsə belə, fərqi yoxdur - bu, sıraların birliyinin mühüm simvoludur”, - Lukyanov əlavə edib.
"Mən istisna etmirəm ki, Vaşinqton "Şimal axını 2" vasitəsilə oyunu bərpa edəcək, xüsusən də Konqres demək olar ki, yekdilliklə bunun qarşısını almağı tələb etdiyi üçün. Və simvolik olsa da, Ukraynaya silah tədarükü Berlinin başqa qiymətinə çevriləcək, qaz kəmərinin işə salınması üçün pul ödəyəcək. Lakin Ukrayna ətrafında paylar açıq-aydın artır, ona görə də ola bilsin ki, hər şey daha yüksək fəaliyyət səviyyəsinə çatacaq" - ekspert fikrini belə yekunlaşdırıb.